Bahse konu şirketlerin çoğu İç-Batı Çin’de konumlanmış durumda ve Çin Hükümeti’nin büyük bir hırsla başlattığı “Bir Kuşak Bir Yol” projesine, tarihi İpek Yolu boyunca hava lojistiği desteği vermeyi amaçlıyorlar. “Bir Kuşak Bir Yol” (Belt and Road) için birçok şirket ilgi gösterse de, CAAC son zamanlarda bu yeni operatörlerin sertifikalarını düzenleme konusunda oldukça ağır kalıyor. Yine de görünen o ki; Longhao Airlines ve China Cargo Air Carrier Corp şirketlerinin faaliyete geçmesiyle, yeni sertifikaların verileceğine dair işaretler geliyor.

Çin’de faaliyet göstermeye başlayacak olan kargo havayollarının hikâyesi oldukça basit: Çin’in nispeten daha zengin olan doğu yakasının gerisinde kalan bölgedeki ticari ve ekonomik büyümeye hava kargo yoluyla çeşitlendirmek. Dünyanın geri kalan bölgelerinde yeni aktif hale gelen havayollarının aksine, “Bir Kuşak Bir Yol” taşıyıcıları sadece taşıdıkları kargodan kâr etmek amacında olmayıp, aynı zamanda piyasaya hava kargo kapasitesi enjekte etmeyi de planlıyor. Bu amaçla, bölgede güçlü köklere sahip olan yeni havayolları, mevcut şirketlerin yeni rotalar açmasında tercih ediliyor.

Artık içinde bulunduğumuz 2018 yılına baktığımızda, İpek Yolu’nu göklere taşıyacak önde gelen üç yeni projeyi görüyoruz:

Bu projelerden en eskisi, CAAC’den ön onayı almış olan, Pekin’in 900 kilometre batısında bulunan Ningxia Otonom Bölgesi’ndeki Yinchuan Hedong Havalimanı’nda (INC) 2015 Haziran’ından beri operasyonlarını yöneten Ningxia Kargo Havayolları (Ningxia Cargo Airlines) Aslında Ningxia Kargo Havayolları, üç adet 737-300F uçağını önceden CDI Kargo adıyla bilinen kargo sektöründen çıkıp yolcu taşımaya yönelmekte olan Zhejiang Loong Havayolları’ndan almayı planlıyordu. Ningxia’nın sertifikasının gecikmesi, Loong’un kargo sektöründen ayrılmasını geciktirdi ve bugün bile şirket, bu üç kargo uçağıyla nakliyatına devam ediyor.

Ningxia Kargo Havayolları’nın yaptığı açıklamada, sertifikanın Haziran 2018 tarihine kadar düzenlenmesinin beklendiğini ve 2018’in üçüncü çeyreği itibariyle satın aldıkları 737-300F ile faaliyete geçmeyi umduklarını belirtti. Seferler başladığında Ningxia, mümkün olan en kısa sürede ek kargo uçaklarını filosuna dâhil ederek, “Göklerdeki İpek Yolu” projesine destek verip deniz kıyısı olmayan bölgeye daha büyük bir erişim imkânı vermeyi planlıyor.

Shaanxi eyaletinden Xi’an Havacılık Endüstrisi Geliştirme Ltd., Ningxia’nın %99’luk hissesini elinde bulunduruyor. Geri kalan %1’lik kısım ise Shaanxi International Freight Air Transport Co. Ltd. tarafından kontrol ediliyor.

Shaanxi eyalet yönetimi, kendi bölgesinde de oldukça aktif çünkü başkent Xi’an’da sektör kaynaklı iki yeni şirketin açılmasına ön ayak oldu. Geçtiğimiz yılın Mart ayında YTO Express Havayolları, Xi’an’da başka bir kargo havayolu ile ortak bir iştirak planladığını açıkladı. Northwest International Cargo Airlines yeni bir ayrıştırma merkezi inşa ederek, Xi’an şehrini çok yönlü lojistik noktası haline dönüştürecek.

YTO Havayolları ve Northwest International Cargo Airlines yönetim kurulu başkanı David Su, şirketin başvurusunun şimdiden ön onayı aldığını ve başvurunun artık CAAC merkezinin masasında olduğunu belirtti. YTO Havayolları’nın mevcut filosundan birçok 737-300F, onayın alınmasını takiben uçuşlarda kullanılacak. 1-3 yıl arasındaki başarılı faaliyetin ardından Su, geniş gövde uçakların alınacağını ve Xi’an merkezli uzun mesafeli uçuşların başlayacağını ümit ediyor.

YTO Havayolları’na göre, yeni bir ortak havayolunun başlatılması ve yeni bir kargo merkezinin kurulması, “Bir Kuşak Bir Yol” projesini desteklemek kadar, gelecek piyasa fırsatlarını ele geçirmek açısından da önemli: “Çin gibi büyük bir ülkede, sadece Pekin ve Şangay’ın merkez olmasını bekleyemezsiniz.  Çin ekonomisi o kadar büyük ki, ülkedeki tüm bölgelere merkez olma şansı veriyor. Mademki CAAC bizim Şangay’a uçuşumuza izin vermiyor, biz de şansımızı Batı’da ararız.”

YTO Havayolları ve Northwest International Cargo Airlines arasındaki ortaklıktan bahsetmişken Su, YTO’nun saltanatı gevşetmeden önce önemli seviyede danışmanlık vereceğini söyledi. Ardından kargo şirketi, YTO’dan bağımsız olarak büyüyecek ve hem ekspres hem de genel kargo piyasasındaki fırsatlara yoğunlaşacak.

Northwest International Cargo Airlines, Xi’an merkezli tek kargo şirketi olmayacak çünkü bölge, HNA Grup’un da ilgisini çekmiş durumda. Mayıs ayında Hainan Grup, Xi’an şehrinin kuzeyinde bir alt kuruluş açtı. Yeni adıyla HNA Modern Lojistik Grup olarak adlandırılan şirket, Xi’an şehrini küresel bir hava kargo merkezine ve bölgeyi şirket CEO’su Zhang Weiliang’ın tanımlamasına göre “Çinli Memphis’e” dönüştürmeye odaklanıyor.

HNA, mevcut filosunu büyüterek Xi’an şehrindeki ortaklarıyla (Tianjin Cargo Airlines, Suparna, Hong Kong Airlines and MyCargo Airlines) operasyon sayısını arttırmayı amaçlıyor. Grup ayrıca yolcu taşımacılık konusundaki ortağı olan Air Chang’an ile iş birliğini arttırmak için şirkete teklifini yaptı.

Kaç tane şirket açılacak, filoları ne zaman büyüyecek? Bunu zaman gösterecek. Çin’in hızla yükselen kargo sektörü şirketleri hakkında daha fazla bilgi almak isteyenler ise 23-25 Nisan tarihleri arasında, Şangay’daki Mandarin Oriental Pudong’da düzenlenecek olan Cargo Facts Asia’ya davetliler. Konuşmacılar arasında SF Airlines, YTO Airlines ve HNA Grup’tan temsilciler ve daha birçok önemli figür olacak.